طراحی شهرداری و شورای شهر با رویکرد تبیین مفاهیم زیبایی شناسی در معماری بومی منطقه کویری
چکیده
هدف اصلی این تحقیق طراحی شهرداری و شورای شهر کرمان با رویکرد تبیین مفاهیم زیبایی شناسی در معماری بومی منطقه کویری بود. روش این تحقیق توصیفی تحلیل بود. نتایج تحقیق نشان داد که زیبایی عبارت است ازکردار مبتنی بر ریاضی مکنون در پدیده ها که از راه شهود ادراک شده باشد؛ که این زیبایی، در عالم عینی بر اثر تعدد قوانین دست در کار و پیچیدگی ضوابط ریاضی حاصل از آن تغییرصورت می یابد، و در عالم ذهنی به تبعیت از شهود شخص ناظر حاصل می شود. هر فضایی را در شهر نمی توان فضای شهری دانست مگر آنکه براساس قواعد زیبایی شناسی شکل گرفته باشد. شهرداری و شورای شهر، محلی متعلق به مردم و تجلی گاه مشارکت شهروندان و حضور فعال آن ها در فعالیت های توسعه شعری در نظام مدیریت شهری جدید می باشد. رساله پیش رو با انتخای مجموعه شهرداری و شورای شهر به عنوان موضوع تحقیق، بر آن است تا علاوه بر ایجاد مکانی برای گردهمایی، نوع معماری مبتنی بر زیبایی شناسی را معرفی و ترویج کند.
واژگان کلیدی:
شهرداری، شورای شهر، زیبایی شناسی
فهرست مطالب
1-5-1-تحقیقات مرتبط با موضوع تحقیق.. 5
1-5-2-تحقیقات مرتبط با رویکرد تحقیق.. 7
فصل دوم : مباني تحقيق و مروري بر تحقيقات انجام شده 9
2-2-مبانی نظری پیرامون شهرداری.. 10
2-2-7-جامعه مدنی به مثابه جامعه دموکراتیک… 15
2-2-8-توسعه و پایداری سیاسی.. 15
2-2-8- شاخصهای تفکیک شهر از روستا 20
2-2-11- تاریخ شهر و شهرنشینی.. 21
2-2-16- تعریف اندیشمندان از شهر. 23
2-2-25- وظایف اداره شهرداری.. 28
2-2-28-حوزه هاي مختلف شهرداري.. 30
2-3-مبانی نظری پیرامون شورا 40
2-3-3-پیشینه شورا در ایران و جهان. 41
2-3-4-شورا، نهادی مدنی و مشارکت جو. 42
2-3-5-شورا به مثابه یک دولت محلی.. 42
2-3-6- شورای شهر به عنوان نهاد تصمیم گیر. 43
2-3-7-سازمان های غیر دولتی N.G.O)) 43
2-3-8-وظايف و اختيارات شوراي شهر. 44
2-3-9-امور اداري شوراي شهر. 47
2-3-10-امور مالي شوراي اسلامي شهر. 47
2-4-مبانی نظری پیرامون زیبایی شناسی.. 48
2-4-3-پیشینه ي تاریخی زیبایی شناسی.. 51
2-4-4-معیار های زیبایی شناسی.. 66
2-4-5-زیبایی شناسی در معماری.. 67
2-5-مبانی نظری پیرامون معماری بومی.. 68
2-5-1-معماری بومی و معماران مدرن. 69
2-5-2-اصول طراحی ومعماری بومی.. 73
2-5-3-اصول معماری بومی ایران. 74
2-5-5-رویکردها به معماری بومی.. 76
2-5-6- عناصر هویت ساز معماری بومی در منطقه کویری کرمان. 83
2-5-7-اصول طراحی پایدار شهری در اقلیم گرم و خشک ایران. 84
2-6- بررسی نمونه های مشابه داخلی و خارجی.. 87
2-6-1-پروژه ساختمان اداری نیایش… 87
2-6-2-ساختمان اداری مرکزی گروه صنعتی بهشهر. 90
2-6-3-ساختمان اداری سعادت آباد 99
2-6-4-مرکز فرهنگی فرشچیان اصفهان. 104
2-6-6-مرکز فرهنگی حیدر علی اُف آذربایجان. 108
2-6-7-ساختمان اداری دفتر نفت و گاز استات اویل در اسلو نروژ. 111
2-6-9-شهرداری و شورای شهر لندن. 115
3-3-جامعه آماری مورد مطالعه. 122
3-5- ابزار جمع آوری اطلاعات.. 123
فصل چهارم : یافته های تحقیق.. 126
4-2-یافته های مبانی نظری.. 127
4-2-1- یافته های مباني نظري فضاهاي اداري شهرداري.. 127
4-2-2- الزامات مهم در طراحي.. 127
4-2-2-یافته های مبانی نظری زیبایی شناسی معماری بومی.. 129
4-2-3-عوامل محیطی پیرامون و تاثیر آن ها بر طراحی پروژه 131
4-2-3-2-جهت استقرار ساختمان. 131
4-2-3-3- تاثيرات اقليمي موثر در طراحي.. 131
4-2-3-4- خصوصيات كالبدي ساختمان ها در اقليم کرمان. 132
4-2-3-5-نتايج وخلاصه مطالب مرتبط با اقلیم 133
4-3- استانداردها و ضوابط طراحی فضاهاهای اداری.. 133
4-3-1- ضوابط حريق و تاسیسات.. 133
4-3-2-معرفی مجموعه و ضوابط و استانداردها 139
4-4- عوامل اقلیمی و تاثیر آن ها بر طراحی پروژه 151
4-4-1- ويژگي‌هاي طبيعي و اقليمي.. 151
4-4-2-موقعيت سياسي و جغرافيايي شهر کرمان. 152
4-4-3-1-توده هاي هواي مؤثر بر آب و هواي شهر کرمان. 153
فصل پنجم : نتیجه گیری و طراحی.. 156
5-4-ایده ساختمان شورای شهر. 160
فهرست جدول ها
عنوان صفحه
جدول 2-1- شاخص هاي زیبایی شناسی.. 64
جدول 4-1- خصوصيات كالبدي ساختمان هماهنگ، اقليم کرمان. 132
جدول 5-1-برنامه فیزیکی و سرانه گروه 1(فضاهای اصلی) 160
جدول 5-2-برنامه فیزیکی و سرانه گروه 2(فضاهای وابسته اصلی) 161
جدول 5-3- برنامه فیزیکی و سرانه گروه 3 (فضاهای رفاهی) 161
جدول 5-4- برنامه فیزیکی و سرانه گروه 4 (فضاهای پشتیبانی) 162
جدول 5-5-برنامه فیزیکی و سرانه گروه 5 (فضاهای گردش) 162
فهرست تصویرها
عنوان صفحه
تصویر 2-1: رابطه ی عوامل مولد معماری در رویکرد مبتنی بر مشارکت مردم. 77
تصویر 2-2: پروژه ی مکزیکالی با رویکرد مشارکتی.. 77
تصویر 2-3: پروژه ی مکزیکالی: اجرای سقف با استفاده از روش های بومی.. 77
تصویر 2-4: رابطه ی عوامل مولد معماری در رویکرد مبتنی بر ساختگرایی طبیعی.. 78
تصویر 2-5: رابطه ی عوامل مولد معماری در رویکرد مبتنی بر الگوگرایی طبیعی.. 79
تصویر 2-6: پروژه ی گورنای جدید؛ ساخت با استفاده از مصالح بومی و توسط افراد بومی.. 79
تصویر 2-7: پروژه ی گورنای جدید؛ ساخت با استفاده از مصالح بومی و فناوری بومی.. 79
تصویر 2-8: پروژه ی سگال: با رویکرد الگوگرایی طبیعی.. 80
تصویر 2-9: رابطه ی عوامل مولد معماری در رویکرد مبتنی بر مطلق گرایی طبیعی.. 81
تصویر 2-10: معماری طبیعت گرای کریستوفر دی: با رویکرد مطلق گرایی طبیعی.. 81
تصویر 2-11: رابطه ی عوامل مولد معماری در رویکرد کل نگر. 82
تصویر 2-12: پروژه ی گرامین بانک: با رویکرد کل نگر. 82
تصویر 2-13: پروژه ی گرامین بانک: خانه سازی با الگوبرداری از معماری بومی.. 83
تصویر 2-14: ساختمان اداری نیایش… 88
تصویر 2-15: نمای خارجی ساختمان اداری نیایش… 89
تصویر 2-16: نمای خارجی ساختمان اداری نیایش… 89
تصویر 2-17: فضای داخلی ساختمان اداری نیایش 90
تصویر 2-18: تصویر سه بعدی ساختمان اداری مرکزی گروه صنعتی بهشهر. 95
تصویر 2-19: نمای بیرونی ساختمان اداری مرکزی گروه صنعتی بهشهر. 96
تصویر 2-20: پلان های ساختمان اداری مرکزی گروه صنعتی بهشهر. 96
تصویر 2-21: منظره ی حیاط به سمت جبهه ی رو به شرق ساختمان اداری مرکزی گروه صنعتی بهشهر 97
تصویر 2-22: حیاط، آبنما و تندیس میانی ساختمان اداری مرکزی گروه صنعتی بهشهر. 97
تصویر 2-23: حیاط، آبنما و تندیس میانی ساختمان اداری مرکزی گروه صنعتی بهشهر. 98
تصویر 2-24: حیاط، آبنما و تندیس میانی ساختمان اداری مرکزی گروه صنعتی بهشهر. 98
تصویر 2-25: ورودی اصلی بنا در شرق ساختمان اداری مرکزی گروه صنعتی بهشهر 98
تصویر 2-26: پلان های ساختمان اداری سعادت آباد. 100
تصویر 2-27: دیالیکتیک درون و بیرون ساختمان اداری سعادت آباد. 101
تصویر 2-28: نمای بیرون ساختمان اداری سعادت آباد. 101
تصویر 2-29: نماهای ساختمان اداری سعادت آباد. 102
تصویر 2-30: مقاطع ساختمان اداری سعادت آباد. 104
تصویر 2-31: شکل تقارن هندسی در طراحی پلان و نمای مجتمع فرهنگی فرشچیان. 105
تصویر 2-32: حضور آب در طراحی فضای مجتمع فرهنگی فرشچیان. 106
تصویر 2-33: پلان مجموعه فرهنگی دزفول. 107
تصویر 2-34: حیاط مرکزی مجموعه. 107
تصویر 2-35: طراحی نمای مجموعه. 108
تصویر 2-36: فرم حجمی مرکز فرهنگی حیدر علی اُف.. 109
تصویر 2-37: مقاطع مرکز فرهنگی حیدر علی اُف.. 110
تصویر 2-38: طراحی نما با فیبر شیشه ای بتن مسلح مرکز فرهنگی حیدر علی اُف. 110
تصویر 2-39: طراحی داخلی مجموعه حیدر علی اُف.. 111
تصویر 2-40: نمای بیرونی ساختمان اداری دفتر نفت و گاز استات اویل. 111
تصویر 2-41: نمای داخلی ساختمان اداری دفتر نفت و گاز استات اویل. 111
تصویر 2-42: نمای داخلی ساختمان اداری دفتر نفت و گاز استات اویل. 112
تصویر 2-43: پلان ساختمان اداری دفتر نفت و گاز استات اویل. 112
تصویر 2-44: پارلمان آلمان. 113
تصویر 2-45: نمای ساختمان پارلمان آلمان 114
تصویر 2-46: فضای داخلی ساختمان پارلمان آلمان. 114
تصویر 2-47: فضای داخلی ساختمان پارلمان آلمان. 114
تصویر 2-48: شهرداری و شورای شهر لندن. 115
تصویر 2-49: شهرداری و شورای شهر لندن. 116
تصویر 2-50: شهرداری و شورای شهر لندن. 116
تصویر 2-51: پلان های شهرداری و شورای شهر لندن. 117
تصویر 2-52: شهرداری و شورای شهر لندن. 118
تصویر 2-53: اسکیس شهرداری و شورای شهر لندن. 118
منابع فارسی
- ابراهیمی. س. 1396. بررسی تحلیلی ضوابط و معیارهای طراحی فضای فرهنگسرا در حوزه معماری، دومین کنفرانس بین المللی مهندسی عمران، معماری، مدیریت بحران
- احمدي. ب. 1394. حقیقت و زیبایی (درس هاي فلسفه ي هنر). تهران: نشر مرکز.
- اسپریتو. ک.، گابریلی، ا.، نیولی، و.، نیکولاس، آ.، جنتیلی، پ. 1388. تاریخچه زیبایی شناسی و نقد هنر، ترجمه و تدوین یعقوب آژند. تهران: انتشارات مولی.
- اسپنانی، ع. 1383. قابلیت های اقلیم شناختی معماری بومی ،فصلنامه پیک نور ،شماره 2،تهران
- استیرلن، ه. دائره المعارف معماری جھان . ترجمه نادر روزرخ. تهران: انتشارات فرهنگان.
- اسعدی. ح. 1395. طراحی شهرداری بخش تاریخی شهرستان نیشابور با توجه به الگوهای پایداری معماری سنتی در بافت تاریخی. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود – دانشکده فنی.
- افضلی، آ. وحیدی، ط. 1394. احیاء هویت معماری ایرانی در راستای ارتقای کیفی الگوهای معماری بومی کرمان. همایش بین المللی معماری، عمران و شهرسازی در هزاره سوم. تهران.
- اکرمی،غ.، دامیار، س. 1396. رویکردی نو به معماری بومی در رابطه ی ساختاری آن با توسعه ی پایدار،نشریه هنرهای زیبا ،دانشگاه تهران،تهران
- انصاری، و. 1394. كلیات حقوق اداری. تهران: میزان.
- آقاجانپور، ع. ١٣٩٠ ، سیر اندیشه ھای مدیریت شھری در غرب باستان و اثر ارزشھای منبعث از آن در شھرداری منطقه یک تھران (شمیران). پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت شھری.
- بابائي، س.، مسعودی، ع. 1394. زيبايي شناسي در معماري پايدار و تاثير هماهنگي آن با معماري بومي، كنفرانس بين المللي پژوهش در مهندسي، علوم و تكنولوژي ، استانبول، موسسه مديران ايده پرداز پايتخت ويرا.
- بدري احمدي، ح. 1385. مجموعه تالار شهرداري بم، پايان نامه کارشناسي ارشد، دانشکده معماري، دانشگاه شهيد بهشتي.
- بقایی. آ. 1394. جزوه نظریه و روش های طراحی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان.
- بوکانی، ک. قاسمی، ک. 1394. معماری بومی ، ارزش ها وکاربردهای آن، اولین کنفرانس سالانه پژوهش های معماری، شهرسازی و مدیریت شهری، یزد، موسسه معماری و شهرسازی سفیران راه مهرازی
- بیردزلی. م.، هاسپرس، ج. 1386. تاریخ و مسائل زیباشناسی، ترجمه ي محمدسعید حنایی کاشانی. تهران: نشر هرمس.
- پاکباز. ر. 1385. دایره المعارف هنر. تهران: نشر فرهنگ معاصر.
- پاکزاد،ج. 1386. فرم-شکل-گشتالت ،شماره 1 ،تهران
- پروانه، م.، عزیزخانی، ا. 1396. پایداری و ناپایداری گفتمان های سیاسی در ایران. تهران: زمزم هدایت.
- تقی زاده، م. ١٣٩۴. طراحی شهری؛ قلمروھای شھر”سازی”،شهر”داری” و شھر”نشینی”. تهران: ناشردانشگاه امام رضا (ع).
- توسلی، م. 1395. ساخت شهر در اقلیم گرم و خشک ایران. تهران: انتشارات دانشگاه تھران.
- توسلی، م. 1396. قواعد و معیارهای طراحی شھری. تهران: انتشارات دانشگاه تھران.
- توسلی، م. 1397. طراحی فضای شهری. تهران: انتشارات دانشگاه تھران.
- حسینی، ع. 1390. اصول و مبانی برنامه ریزی شهری و روستایی. تهران: انتشارات دریای دانش.
- حیدری،ح.، پژوهنده، ش.، ایزدی، م. 1392. بررسی زیبایی شناسی با رویکرد بوم گرایی در بافت تاریخی ،اولین همایش ملی جغرافیا، شهرسازی و توسعه پایدار- تهران-اسفندماه.
- خاتمی. م. 1393. اشاره اي به زیباشناسی از منظر پدیدارشناسی. تهران: نشر فرهنگستان هنر.
- دادخواه،م. 1396. معماری بومی،نشرفضا،تهران
- رحمتی. ح. ع. 1388. دکارت و نردبان معکوس هم سخنی هاي فلسفی دکارت و اومانیسم رنسانس، نشریه پژوهش هاي فلسفی – کلامی (4).
- رضوانی، ع. ا. 1392. جغرافیا و صنعت توریسم (رشته جغرافیا). تهران: دانشگاه پیام نور
- روح الامینی، م. 1393. در گستره فرهنگ. تهران: نشر اطلاعات.
- روشناس، ر. 1388. طراحی شهرداری و تالار شهر با نگرش سامان‌دهی و طراحی میدان توپخانه تهران. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه هنر تهران.
- سلمانی. ع. 1389. دیدگاه هیوم در باب زیبایی. نشریه دانشکده ي ادبیات وعلوم انسانی تبریز (219).
- سوانه. پ. 1391. مبانی زیبایی شناسی، ترجمه محمدرضا ابوالقاسمی. تهران؛ نشر ماهی.
- شکیبامقدم، م. 1394. مدیریت سازمان ھای محلی و شھرداری ھا. تهران: موسسه انتشاراتی میر.
- شیعه. ا. برنامه ریزی شھری. تهران: انتشارات دانشگاه تھران.
- صفاری، ز. 1388. رساله طرح نهایی شهرداری شاهرود. دانشگاه آزاد اسلامی.
- ضیمران. ک. 1387. جستارهایی پدیدارشناسانه پیرامون هنر و زیبایی. تهران: نشر کانون.
- طباطبائی موتمنی، م. 1396. حقوق اداری.تهران: سمت.
- طوسی، م. 1390. مشارکت و مدیریت مشارکت جو (نظام پذیرش و بررسی پیشنهادها). تهران: سازمان مدیریت صنعتی.
- عابدین درکوش، س. 1389. درآمدی به اقتصاد شھری. تهران: مرکز نشر دانشگاھی.
- عبادیان. م. 1386. هگل زیبا: تأملی در آراي زیباشناسانه هگل، نشریه خرد نامه همشهري (20).
- عبادیان. م. 1390. زیبایی شناسی به زبان ساده. تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات هنري با همکاري موسسه فرهنگی گسترش هنر.
- عبادیان. م. 1390. زیبایی شناسی به زبان ساده، تهران؛ مرکز مطالعات و تحقیقات هنري با همکاري موسسه فرهنگی گسترش هنر.
- علیپور، م. 1395. دموکراسی و جامعه باز. تهران: پایان.
- فرماني، ف.، شاطرزاده، ع. 1395. بررسي معماري بومي با رويكرد زيبا شناسي شهري، دومين كنفرانس بين المللي پژوهش در علوم و مهندسي ، استانبول- كشور تركيه، دبيرخانه دايمي كنفرانس.
- فری، ه. 1392. پایدار شھر. تهران: انتشارات دانشگاه تھران.
- فکوھی، ن. انسان شناسی شھری .تھران: نشر نی.
- فلامکی ، م. 1394. معماری بومی. تهران: فضا.
- قانون شوراهای اسلامی، وزارت کشور، تیر ماه 1375.
- قبادیان،و.، چای ساز،ا. 1394. نگاهی به معماری بومی از منظر چیستی و مفهوم ،همایش ملی معماری،عمران و محیط زیست
- کامیار، غ. 1396. شهر و حقوق شهروندی. تهران: مجد.
- کرباسی زاده. ع. 1387. فلسفه نیچه یا نیچه فیلسوف. نشریه حکمت و فلسفه (1).
- کورت گروتر، ی. 1395. زیبایی شناسی در معماری، ترجمه مجتبی دولتخواه، تهران: کتاب آبان.
- کوروفکین، ف. 1393. تاریخ دنیای قدیم. ترجمه بیدسرخی. تهران: انتشارات شبگیر.
- كاكلي، ا.، سادات قريشي، ز.، نصرتي، ن.، فرج الهي راد، ا.، 1395. تحليل اقليمي معماري بومي كوير (نمونه موردي خانه ابويي زاهدان). كنفرانس بين المللي عمران، معماري و منظر شهري، تركيه -دانشگاه استانبول، دبيرخانه دائمي همايش ، دانشگاه استانبول.
- گات. ب. مک، د. 1394. دانشنامه ي زیبایی شناختی، ترجمه ي جمعی از مترجمان. تهران: نشر فرهنگستان هنر.
- گروتر، ی. 1396 ، زیباشناختی در معماری. ترجمه جهانشاه پاکزاد و عبدالرضا ھمایون. تهران: انتشارات دانشگاه شھید بھشتی.
- گیدنز، آ. 1395. جامعه شناسی. تهران: نشرخاک.
- لوینسون. ج.، گایر. پ. 1387. مسائلی کلی زیبایی شناسی فلسفی و تاریخ زیبایی شناسی جدید 1. ترجمه فریبرز مجیدي. تهران: نشر فرهنگستان هنر.
- لینچ، ک. 1393. تئوری شکل خوب شھر. تهران: انتشارات دانشگاه تھران.
- محمدی، م. 1395. جامعه مدنی به منزله یک روش. تهران: انتشارات دانشگاه تهران
- مطلب زاده، د. 1394. طراحی شهرداری شهر سرعین با تاکید بر انرژی صفر. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه محقق اردبیلی.
- ملک عباسی، س. ۱۳۹۳، طراحی ساختمان مرکزی شهرداری شهر کرمان، اولین کنفرانس ملی شهرسازی، مدیریت شهری و توسعه پایدار، تهران، موسسه ایرانیان، انجمن معماری ایران.
- موحدی، م. 1395. طراحی ساختمان شهرداری شاهرود با رویکرد بهینه سازی مصرف انرژی. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود – دانشکده هنر و معماری.
- موریس، ج. 1394. تاریخ شکل شھر تا انقلاب صنعتی. تهران: دانشگاه علم و صنعت.
- مهندسين مشاور فجر و توسعه. 1393 . مطالعات ساختمان شهرداري منطقه ۷ تهران. تهران: شهرداری تهران.
- هاشمی فدکی ا.، روشنی پ. 1392. ارائه راهکارهای طراحی پایدار در اقلیم گرم و خشک نمونه موردی یزد. معماری و شهرسازی و توسعه پایدار با محوریت معماری بومی تا شهر پایدار. موسسه آموزش عالی خاوران. مشهد. 5 دی ماه 1392.
- هنفلینگ، ا. چیستی هنر، ترجمه علی رامین. تهران: نشر هرمس.
منابع انگلیسی
- Alexander, C. (2015), the Nature of Order: An Essay on the Art of Building and the Nature of Universe, V.3 A Vision of a Living World, Center for Environmental Structure, USA.
- Day, C. (2014), Places of the Soul, Architectural press is an imprint of Elsevier, UK.
- Oliver P. (2015). Built to Meet Needs Cultural Issues in Vernacular Architecture, First edition, Elsevier Ltd.
- Serageldin, Ismail (2017), Hassan Fathy, published by concept media.
- Towers, G. (2010), Building democracy: community architecture in the inner cities, UCL Press Limited, UK.
- en.wikipedia.org/wiki/Stockholm_City_Hall
- archnet.org
- arel.ir
- artimanparsis.blogfa.com
- www.atlasy.ir/atlas/?p=541
- www.fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%D9%87%D8%B1_%D9%84%D9%86%D8%AF%D9%86
- khabarkhoon.com
- kojaro.com
- memarinews.com
- multimedia.mehrnews.com
- www.naghsh-negar.ir/1389/06/%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%B4%D9%87%D8%B1-%D9%84%D9%86%D8%AF%D9%86/
- www.shora-wa.ir/Contents.aspx?ID=11
