پایان نامه طراحی دبستان دخترانه با رويکرد افزايش يادگيری
چکیده
طراحی فضاهای مناسب آموزشی که بسترساز یادگیری بهتر دانش آموزان گردد لازم است از اهداف اولیه ی طراحان باشد. لذا هدف این تحقیق طراحی مدرسه ابتدایی دخترانه در شهر کرمان با رویکرد افزایش یادگیری می باشد. روش این تحقیق اسنادی کتابخانه ای با تحلیل نمونه های موردی بود. نتایج تحقیقات گذشته نشان داده است عواملی همچون استفاده مناسب از عناصر طراحی داخلی شامل مبلمان، فضاهای جذاب، رنگ های متنوع و فضاهای جمعی و همچنین عناصر طبیعی شامل درختان و نور طبیعی در طراحی دبستان باعث افزایش یادگیری و خلاقیت دانش آموزان می شود. این نتایج در طراحی مدرسه ابتدایی دخترانه در شهر کرمان مورد استفاده قرار گرفته است.
واژگان کلیدی:
دبستان، خلاقیت، یادگیری، معماری
فهرست مطالب
1-9-تعاریف واژگان کلیدی تحقیق.. 9
فصل دوم : مبانی نظری و پیشینه تحقیق
2-2-مبانی نظری مدرسه و آموزش و پرورش… 13
2-2-1-تاریخچه آموزش و پرورش… 13
2-2-2-شجره نامه آموزش و پرورش… 13
2-3-1-تعریف یادگیری و تحلیل مفاهیم آن. 15
2-3-3-مدرسه یک نظام اجتماعی.. 17
2-3-4-عوامل فیزیکی مدرسه و تاثیر آن بر افزایش یادگیری.. 19
2-3-5-ریشههای ظهور محیط تعلیم و تربیت مدرن. 23
2-3-6-سازگاری محیط کالبدی با دگرگونیهای آموزشی.. 25
2-3-7- مفهوم برنامهریزی فضایی در محیط آموزشی باز. 28
2-4-رویکردهای معماری در ارتباط با یادگیری در فضای باز مدارس… 35
2-4-1-یادگیری از طریق منظر. 35
2-4-2-یادگیری از طریق بازی و طراحی فضاهای بازی.. 35
2-4-2-1-بررسی نقش فضاهای باز مدرسه در یادگیری از طریق بازی.. 36
2-4-3-1-نقش فضاهای باز مدرسه در یادگیری تجربی.. 37
2-4-4-1-بررسی نقش فضاهای باز مدرسه در یادگیری جامعه گرا 38
2-4-5-1-بررسی نقش فضاهای باز مدرسه در یادگیری محیطی (آشتی کودکان با طبیعت) 39
2-5-بررسی فاکتور های محیط یادگیری کلاس، چیدمان، نور، رنگ و…. 43
2-5-2- شاخصه های طراحی محیط آموزشی.. 44
2-6-یافته های نظری مرتبط با فضاهای آموزشی.. 45
2-7-نیازها و استانداردهای طراحی فضای آموزشی (دبستان) 52
2-7-3-ضوابط مبلمان و تجهیزات… 55
2-7-3-1-تابلو کلاس (تخته سیاه) 56
2-7-5-ضوابط تأسیسات مکانیکی.. 64
2-7-5-1-ضوابط حرارتی و برودتی و تهویه. 64
2-7-7-ضوابط نور و امکانات روشنایی.. 66
2-7-8-2-ضوابط معلولین جسمی- حرکتی در فضاهاي آموزشی.. 69
2-7-9-برنامه فیزیکی مدارس ابتدایی.. 72
3-4-جامعه، نمونه ی مورد مطالعه و روش نمونه گیری.. 79
4-2- بررسی نمونه های موردی.. 82
4-2-3-مدرسه تیمایویی در کلمبیا 93
4-2-4-مدرسه اورستاد جیمناسیوم ، دانمارك.. 95
4-2-5-مرکز یادگیری کودکان انییر سور سن فرانسه. 98
4-2-7-دبستان هاچ وارن باسینگستوک.. 105
4-2-9-1-بررسی فرضیه های تحقیق.. 114
4-2-9-2- استفاده از نتایج بررسی نمونه ها در طراحی.. 114
5-2-1-راه هاي طراحي اقليمي جهت ساختمان هاي آموزشي.. 117
5-2-2-یافته های اقلیمی مرتبط با سایت… 117
5-2-3-تأثیر اقلیم گرم و خشك بر معماری مدارس بر اساس ضوابط سازمان نوسازی مدارس اقلیم گرم و خشك 118
5-3-1- فاکتور های مهم انتخاب سایت… 120
5-8-1-مزایای سازه های بتنی.. 131
5-8-2-در چه قسمت هایی بتن استفاده می شود؟. 132
5-8-3-انواع ستون های بتنی.. 132
5-8-4-معایب سازه های بتنی.. 132
فهرست تصویرها
عنوان صفحه
تصویر 1-1: پروسه انجام کار. 11
تصویر ۲-1: شجره نامه روند رشد نظریه های آموزش و پرورش… 14
تصویر ۲-2: نمودار روند رشد نظریه های کلید واژه آموزش و پرورش… 14
تصویر 2-3: عناصر یا اجزای سیستم. 18
تصویر 2-4-پلان اتاقها و جایگاههایی برای آموزش کلی.. 26
تصویر 2-5- پلان جایگاه آموزشی با میزهایی برای 180 دانشآموز در 550 مترمربع. 26
تصویر 2-6- چند نمونه پلان باز به همراه نحوه تقسیمبندی آن (دارای کیفیت انعطافپذیری) 27
تصویر 2-7: چرخه یادگیری کلب… 36
تصویر 2-8: رویکرد این پژوهش در ارتباط با رویکردهای یادگیری معماری منظر. 43
تصویر 2-10-ایجاد یک روشویی.. 54
تصویر 2-11-استاندارد تخته سیاه کلاس… 56
تصویر 2-12-دربهاي یک لنگه 45 درجه. 58
تصویر 2-14-ضوابط راهرو و پله. 60
تصویر 2-15-ضوابط راهرو و پله. 61
تصویر 2-16-ضوابط راهرو و پله. 62
تصویر 2-17- ضوابط راهرو و پله. 62
تصویر 2-18-ضوابط سرویس های بهداشتی.. 63
تصویر 2-19-ضوابط برای معلولین.. 68
تصویر 2-20-ضوابط برای معلولین.. 68
تصویر 2-21-ضوابط برای معلولین.. 69
تصویر 2-22-ضوابط برای معلولین.. 69
تصویر 2-23-ضوابط درب ها برای معلولین.. 70
تصویر 2-24-رعایت سطح شیبدار برای معلولین.. 70
تصویر 2-25-ضوابط نرده ها و دستگردها برای معلولین.. 71
تصویر 2-26-ضوابط برای معلولین.. 71
تصویر 3-1-فرآيند انجام تحقيق.. 79
تصویر 4-1: دید کلی دبستان فوجی.. 82
تصویر 4-2: نقشه هوایی دبستان فوجی.. 82
تصویر 4-3: سایت پلان و پلان پشت بام دبستان فوجی.. 83
تصویر 4-4: فضاهای مختلف دبستان فوجی.. 84
تصویر 4-5: فضاهای داخلی مختلف دبستان فوجی.. 85
تصویر 4-6: وجود درختان در ساختمان. 85
تصویر 4-7: سرسره موجود در بام. 86
تصویر 4-8: مكعب هاي جداکننده کلاس… 86
تصویر 4-9: ديوارهاي جمع شونده و شفاف… 87
تصویر 4-10: دید کلی از مدرسه ابتدایی ویترا 89
تصویر 4-11: پلان همکف و زیرزمین.. 90
تصویر 4-12: فضاهای داخلی مدرسه ابتدایی ویترا 90
تصویر 4-13: فضاهای جمعی مدرسه ابتدایی ویترا 91
تصویر 4-14: فضای خارجی مدرسه تیمایویی.. 93
تصویر 4-15: پلان های مدرسه تیمایویی.. 93
تصویر 4-16: نمای خارجی مدرسه اورستاد جیمناسیوم. 95
تصویر 4-16: فضای داخلی مدرسه اورستاد جیمناسیوم. 96
تصویر 4-17: فضای داخلی مدرسه اورستاد جیمناسیوم. 96
تصویر 4-18: سایت پلان مدرسه اورستاد جیمناسیوم. 96
تصویر 4-19: نمای ساختمان مرکز یادگیری کودکان انییر سور سن فرانسه. 99
تصویر 4-20: فضای داخلی ساختمان مرکز یادگیری کودکان انییر سور سن فرانسه. 99
تصویر 4-21: نمایی از دبستان نوماتا 101
تصویر 4-22: فضای داخلی دبستان نوماتا 102
تصویر 4-23: فضای ورزشی دبستان نوماتا 102
تصویر 4-24: پلان دبستان نوماتا 103
تصویر 4-25: آتریوم دبستان نوماتا و محل تعامل کودکان. 103
تصوير 4-26: دبستان هاچ وارن. 105
تصوير 4-27: سقف دبستان هاچ وارن. 106
تصوير 4-28: برش دبستان هاچ وارن. 106
تصویر 4-29: دبستان هاچ وارن. 106
تصوير 4-30: پلان طبقه همكف دبستان هاچ وارن. 107
تصوير 4-31: نماي خارجي دبستان هاچ وارن. 107
تصویر 4-32: مدرسه پاشالیس… 109
تصویر 4-33: پلان مدرسه پاشالیس… 110
تصویر 4-34: نمای فضای خارجی مدرسه پاشالیس از داخل.. 111
تصویر 4-35: فضای داخلی مدرسه پاشالیس… 111
تصویر 4-36: فضای داخلی مدرسه پاشالیس… 112
فهرست جدول ها
عنوان صفحه
جدول2-1: نقش معلم و دانش اموز در یادگیری تجربه گرا 37
جدول 2-2: جمع بندی ویژگیهای فضای باز در ارتقاء عوامل موثر بر یادگیری.. 41
جدول2-3: نتیجه گیری کلی حاصل از بررسی رویکردهای یادگیری معماری منظر. 42
جدول 2-4: چهار حوزه اصلی در طراحی محیط های یادگیری.. 45
جدول 2-5- ارتفاع نصب تابلو. 57
جدول 2-6- ارتفاع نصب رخت آویز در فضاهاي آموزشی و پرورشی.. 57
جدول 2-7-درجه حرارت استاندارد فضاهای مدرسه. 65
جدول 2-8 جدول شدت نور و روشنایی مصنوعی فضاهای آموزشی.. 67
جدول 2-12-خلاصه اطلاعات فضاهای بسته – ابتدایی (1) 75
جدول 2-13-سطوح خارجي ( فضاي باز محوطه ) مورد نياز ابتدايي.. 76
جدول 2-14-خلاصه اطلاعات سطوح مدارس ابتدایی و برآورد سطح زمین موردنیاز. 76
جدول 4-1: تحلیل مدرسه فوجی بر اساس معیارهای کالبدی یادگیری.. 88
جدول 4-2: تحلیل دبستان ویترا بر اساس معیارهای کالبدی افزایش یادگیری.. 92
جدول 4-3: تحلیل مدرسه تیمایویی بر اساس معیارهای کالبدی افزایش یادگیری.. 94
جدول 4-4: تحلیل مدرسه اورستاد جیمناسیوم بر اساس معیارهای کالبدی افزایش یادگیری.. 97
جدول 4-5: تحلیل مرکز یادگیری کودکان انییر سور سن فرانسه بر اساس معیارهای کالبدی افزایش یادگیری 100
جدول 4-6: تحلیل دبستان نوماتا بر اساس معیارهای کالبدی افزایش یادگیری.. 104
جدول 4-7: تحلیل دبستان هاچ وارن بر اساس معیارهای کالبدی افزایش یادگیری.. 108
جدول 4-8: تحلیل مدرسه پاشالیس بر اساس معیارهای کالبدی افزایش یادگیری.. 113
منابع فارسی
- بهی، ق. (1397). آیین خلاقیت و نوآوري. تبریز: انتشارات احرار
- پودینه، ح. (1393). طراحی کانون پرورش فکری برای کودکان با توجه به نیازهای روانی آنان، پایاننامه کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه بینالمللی امام خمینی (ره).
- تحرزی. م.، رحمانی، ا. (1395). تاثیر محیط بر رشد و خلاقیت کودکان (بر اساس نظریه رشد پیاژه). کنگره بین المللی تحولات نوین پایداری در معماری، شهرسازی، عمران و مهندسی ساختمان. ترکیه – استانبول، مرکز صنعت و ساخت و ساز YEM، کنسرسیوم آنابافت شهر – دانشگاه استانبول تکنیک ترکیه ITU.
- جعفری گلستان، ب. (1394). روانشناسی کودک: شناخت بهتر کودک و درمان ناهنجاریهای رفتاری او. تهران: نوید حکمت
- حسینی، ا. (1394). ماهیت خلاقیت و شیوه های پرورش آن. تهران: کتاب های پروانه.
- خسروجردی، ن.، محمودی، م. (1393). مدرسه، خانه ای امن برای زندگی کردن و زندگی آموختن، همایش ملی معماری، شهرسازی و توسعه پایدار با محوریت خوانش هویت ایرانی اسلامی در معماری و شهرسازی، مشهد، موسسه اموزش عالی خاوران.
- دوست دار، ه. (1393). شیوه ی آموزش موسیقی به کودکان، تهران: انتشارات چنگ.
- رجبی موسیآباد. ا. (1388). طراحی فضای آموزشی برای کودکان پیش از دبستان. پایاننامه کارشناسی ارشد معماری. دانشگاه آزاد اسلامی مشهد.
- زرهانی ، ا.، تاجیک اسماعیلی ، ع. (1391). خانه و مدرسه. تهران: انتشارات انجمن اولیا و مربیان.
- سازمان نوسازي، توسعه و تجهیز مدارس کشور(1395). ضابطه شماره 697، ضوابط طراحی ساختمانهاي آموزشی (برنامه ریزي معماري همسان مدارس ابتدایی و متوسطه). معاونت فنی و توسعه امور زیربنایی.
- سمیع آذر، ع. (1376). تاریخ تحولات مدارس در ایران. کرمانشاه: كتابخانه مركزي و مركز اسناد شهيد مطهري دانشگاه رازى.
- سیف، ع. ا. (1397). روانشناسی پرورشی نوین: روانشناسی یادگیري و آموزش. تهران: انتشارات دوران.
- شاطریان، ر. (1395). طراحی و معماری فضاهای آموزشی. تهران: انتشارات سیمای دانش چاپ سوم.
- صافی، ا. (1394). سازمان و قوانین آموزش و پررورش. تهران: انتشارات سمت.
- ضوابط طراحي ساختمان هاي آموزشي (برنامه ريزي معماري همسان مدارس ابتدايي و راهنمايي) نشريه شماره 232، 1382، وزارت آموزش و پرورش و سازمان نوسازي، توسعه و تجهيز مدارس.
- ضوابط و معيارهاي طراحي فضاهاي آموزشي، 1389 ، ويرايش چهارم، جلد اول، سازمان نوسازي، توسعه و تجهيز مدارس.
- عسکریان، م. (1395). سازمان و مدیریت آموزش و پرورش. تهران: انتشارات امیر کبیر.
- عظمتی، ح.، محمد باقری، م. (1390). فضای کالبدی به مثابه برنامه درسی (پرورش خلاقیت کودکان در محیط مدرسه)، ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ درﺳﯽ اﯾﺮان. سال ششم ش. صص. 65-57.
- علی آبادي، خ. (1396). مقدمات تکنولوژي آموزشی. تهران: انتشارات پیام نور.
- علیزاده، ع. (1389). طراحی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان. پایاننامه کارشناسی ارشد معماری. دانشگاه آزاد اسلامی مشهد.
- قائم، گ. (1396). فضاي شهري و معلولين. تهران: مركز تحقيقات ساختمان و مسكن
- کامل نیا، ح.، حقیر، س. (1388). الگوهای طراحی فضای سبز در شهر دوستدار کودک (نمونه موردی: شهر دوستدار کودک بم). ماهنامه باغ نظر 6 (12).
- کرونر، و. (1395). معماری برای کودکان. ترجمه احمد خوشنویس و المیرا میررحیمی. تهران: انتشارات گنج هنر.
- کسمایی، م. (1395). پهنه بندي اقلیمی ساختمان هاي آموزشی. تهران: انتشارات نوسازي توسعه و تجهیز مدارس کشور.
- الماسی، ع. م. (1390). تاریخ آموزش و پرورش اسلام و ایران، تهران: انتشارات امیر کبیر.
- محمودی، م. م. (1394). طراحي فضاهای اموزشي با استفاده از فرم های انعطاف پذير، سازمان نو سازی توسعه و تجهيزات مدارس کشور.
- مساعد، گ. (1389). مدرسه به مثابه شهر پژوهشی در باب فضاهای آموزشی. پایاننامه کارشناسی ارشد معماری. دانشگاه بینالملی امام خمینی (ره).
- مظفر، ف.، مهدي زاده سراج، ف.، ميرمرادي، س. (1388). بازشناسي نقش طبيعت در فضاهاي آموزشي. فناوري آموزش (فناوري و آموزش) 4(1): 46-37.
- مولا، ف. (1389). نگاهی به مدارس فردا، مجله مدرسه نو؛ ش. 5 و 6. سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور.
- مهندسین مشاور ابنیه طراحان البرز (1392). اصول و ضوابط طراحی مدولارمبلمان وتجهیزات فضاهاي آموزشی و پرورشی.
- نویفرت، ر.، نویفرت، پ. (1381). اطلاعات معماری نویفرت. ترجمه مهندس کوروش محمودی، پریما برادران مهاجری. تهران: انتشارات شهدآب.
منابع انگلیسی
- amoozak.org
- archdaily.com
- fekreno.org
- oerestadgym.dk
- oh-fuji.com
- paschalis.nl
- tebyan-zn.ir
