بررسی رابطه اعتیاد به اینترنت با خودکارآمدی تحصیلی و اشتیاق تحصیلی دانش¬آموزان پسر متوسطه دوره¬ی دوم
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه اعتیاد به اینترنت با خودکارآمدی تحصیلی و اشتیاق تحصیلی دانشآموزان پسر متوسطه دورهی دوم شهر کرمان انجام شد. جامعه آماري اين پژوهش شامل کلیه دانش آموزان پسر متوسطه دوره دوم شهر کرمان می باشند که در سال تحصیلی 95 ـ 1394 تحصیل می کردند. از این جامعه تعداد 310 نفر به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند و به پرسشنامه های اعتياد به اینترنت كيمبرلي يانگ (1998)، خودکارآمدی تحصیلی جینگ و مورگان (1997) و اشتیاق تحصیلی تجربهکار (1392) پاسخ دادند. داده ها با استفاده از روش های آماری نظیر فراوانی، درصد، میانگین و انحراف استاندارد، ضریب همبستگی پیرسون، ضریب تعیین و رگرسیون گام به گام تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد که بین اعتیاد به اینترنت و مولفه های آن با خودکارآمدی تحصیلی رابطه منفی و معناداری در سطح P<0/05 وجود دارد. بیشترین رابطه بین مولفه بی توجهی به وظایف تحصیلی با خودکارآمدی تحصیلی و کمترین رابطه بین برجستگی با خودکارآمدی تحصیلی به دست آمد. بین اعتیاد به اینترنت و مولفه های آن با اشتیاق تحصیلی رابطه منفی و معناداری در سطح P<0/05 وجود دارد. بیشترین رابطه بین مولفه بی توجهی به وظایف تحصیلی با بین مولفه بی توجهی به وظایف تحصیلی با خودکارآمدی تحصیلی و کمترین رابطه بین برجستگی با خودکارآمدی تحصیلی به دست آمد. تحصیلی و کمترین رابطه بین برجستگی با بین مولفه بی توجهی به وظایف تحصیلی با خودکارآمدی تحصیلی و کمترین رابطه بین برجستگی با خودکارآمدی تحصیلی به دست آمد. تحصیلی به دست آمد. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که از بين اعتیاد به اینترنت و مولفه هاي آن، بهترین متغیرهای پیش بینی کننده خودکارآمدی تحصیلی، استفاده مرضياز چت روم، اينترنت جهت كسب آرامش رواني و اعتیاد به اینترنت (کل) هستند و حدود 33 درصد واریانس مربوط به خودکارآمدی تحصیلی را تبيين مي کنند و بهترین متغیرهای پیش بینی کننده اشتیاق تحصيلي، بيتوجهي به وظایف تحصیلی و شغلی و استفاده بیش از حد هستند و حدود 27 درصد واریانس مربوط به اشتیاق تحصيلي دانش آموزان را تبيين مي کنند.
کلیدواژه ها: اعتیاد به اینترنت، خودکارآمدی تحصیلی، اشتیاق تحصیلی.
فهرست مطالب
1-6- تعريف واژهها و اصطلاحات به صورت مفهومی و عملیاتی. 9
فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه پژوهش… 11
2-2-2- مولفه های خودکارآمدی. 14
2-2-3- ویژگی های افراد با خودکارآمدی قوی. 15
2-2-4- ویژگیهای افراد با خودکارآمدی ضعیف.. 15
2-2-5- منابع خودکارآمدی (خودکارآمدی چگونه به وجود می آید؟) 16
2-2-7- مراحل رشد خودکارآمدی در نظریه بندورا 17
2-2-9- برداشتی دیگر از مفهوم خودکارآمدی (احساس کنترل فردی) 19
2-2-10- نظریه های خودکارآمدی. 20
2-3-2- مروری بر پیشینه اشتیاق تحصیلی. 24
2-3-3- اشتیاق تحصیلی شناختی. 25
2-3-5- رابطه اشتیاق تحصیلی و جنسیت.. 27
2-3-6- اشتیاق تحصیلی: حاصل تعامل محیط و یادگیرنده 27
بخش سوم : اعتیاد به اینترنت.. 28
2-4-1- تاریخچه اعتیاد به اینترنت.. 28
2-4-3 اعتیاد اینترنتی: جستاری در معنا 30
2-4-4- اختلال اعتیاد به اینترنت.. 32
2-4-5- ویژگیهای معتاد به اینترنت.. 35
2-4-6- علائم اعتیاد اینترنتی. 36
2-4-7- علتهای اعتیاد به اینترنت.. 38
2-4-8- علت اصلی اعتیاد اینترنتی در ایران. 40
2-4-9- علل گرایش نوجوانان به اینترنت.. 41
2-4-10- نظریه های مربوط به اعتیاد به اینترنت.. 43
2-4-11- اعتیاد به اینترنت و نقش والدین. 47
2-4-12- درمان اعتیاد اینترنتی. 50
2-5- مرور ادبیات و سوابق تحقیق. 50
3-8- روش‌تجزيه و تحليل دادهها 56
فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده ها 57
فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری. 66
5-3- بحث پیرامون فرضیه های پژوهش… 68
5-5-2- پیشنهاد هایی برای محققین آینده 71
پیوست ها 72
فهرست جداول
جدول 4-1: میانگین و انحراف استاندارد نمونه تحقیق بر اساس سن. 58
جدول 4-2: فراوانی و درصد نمونه از نظر پايه تحصیلي. 58
جدول 4-3: ميانگين و انحراف استاندارد نمرات اعتیاد به اینترنت و مولفه هاي آن. 59
جدول 4-4: ميانگين و انحراف استاندارد نمرات خودکارآمدی تحصیلی كل و مولفه هاي آن. 59
جدول 4-5: میانگین و انحراف استاندارد اشتیاق تحصیلی و مولفه های آن. 60
جدول 4-6: ضریب همبستگی وضريب تعيين بین خودکارآمدی تحصیلی بااعتیاد به اینترنت و مولفه هاي آن. 61
جدول 4-7: ضریب همبستگی و ضريب تعيين بین اشتیاق تحصیلی با اعتیاد به اینترنت و مولفه هاي آن. 62
منابع فارسی
1- اکبري زردخانه س، وقـار انزابـی م (1389). گـزارش نهـایی بررسـی سـلامت روانـی دانشـجویان ورودي سـال 89-1388 دانشـگاه هـاي تحـت پوشـش وزارت علـوم، تحقیقات و فنآوري، با همکاري مراکز مشـاوره دانشـجویی دانشـگاه هـاي تحـت پوشـش وزارت علوم، تحقیقات و فنآوري.
2- امیدوار ا، صارمی ع ا، (1381). اعتیاد به اینترنت (توصیف، سبب شناسـی، پیشـگیري، درمان و مقیاسهاي سنجش اختلال اعتیاد به اینترنت)، مشهد، انتشارات تمرین.
3- اورنگ ط (1383). بررسی علل روانی چت کردن در شهر تهـران، پایـان نامـه کارشناسـی ارشـد روانشناسی، دانشگاه تهران.
4- تجربه کار م. 1392. “میزان درگیری آموزشی. نمودی از نیاز به زمینه سازی برای بهبود آموزش دانشگاهی” پایان نامه دکترا. دانشگاه الزهرا
5- تقوي، س م (1380). بررسی روایی و اعتبار پرسشنامه سـلامت عمـومی (GHQ)، مجلـه روانشناسی، 5(4)، 398-391.
6- حکیم زاده ر، نوراللهی س، زاده غلام ز، اکبري ز (1389). وابستگی به اینترنت و افسردگی در دانشجویان. فصلنامه سلامت روان، 4، 6 و 7.
7- دادستان پ (1390). روانشناسی مرضی تحولی: از کودکی تا بزرگسالی، انتشارات سمت، تهران.
8- رحيمي ع، شمسايي ف، ضرابيان م، سده اي م (1387). بررسي تأثير سه روش دارو درماني، شناخت درماني و دارودرماني توأم با شناخت درماني در مبتلايان به اختلال افسردگي، مجله علمي دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي درماني، (1)، 15، 16-21.
9- زهراكار ک (1385) بررسي رابطه ي جنبه هاي مختلف سازگاري و عملكرد دانشجويان دانشگاه آزاد اسلامي واحد اسلام شهر، معاونت پژوهشي دانشگاه آزاد اسلامي واحد اسلامشهر.
10- زهراكار ک (1384) بررسي رابطه ابعاد مختلف عملكرد خانواده و عملكرد تحصيلي دانش آموزان دبيرستان استان لرستان، پژوهشكده، تعليم و تربيت آموزش و پرورش استان لرستان.
11- ساراسون اي، ساراسون ب. (1381). روانشناسي مرضي (مترجمين: ب. نجاريان، م. اصغري مقدم، و م. دهقاني). تهران: انتشارات رشد.
12- عسگري پ، مرعشیان م (1387). رابطه ویژگیهاي شخصیتی و اضـطراب کـامپیوتر بـا اعتیاد به اینترنت در دانشجویان دانشگاه آزاد اسـلامی واحـد اهـواز. یافتـه هـاي نـو در روانشناسـی، 2(7)، 35-23.
13- علی وردي نیا ا (1384). اینترنت و سوء مصرف مواد مخدر، فصلنامه ایرانی مطالعات فرهنگـی و ارتباطات، شماره 2 و 3، 170-156.
14- فیروز بخت م (1380). اعتیاد به اینترنت، تهران، انتشارات سروش.
15- قاسم زاده ل (1385). احساس تنهایی، عزت نفس و مهارت هاي اجتماعی دانش آموزان مبتلا و غیرمبتلا به استفاده آسیب شناختی از اینترنت. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم تهران.
16- محمدبیگی ا، قضاوي ع، محمد صالحی ن، قمري ف، سعیدي ع (1380). شیوع اعتیاد به اینترنت و عوامل موثر برآن در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی اراك، مجله دانشگاه علوم پزشکی گیلان، 2، 78-89.
17- معید فر س، حبیب پور گ، گنجی ا (1386). مطالعه پدیـده اسـتفاده اعتیـادي از اینترنت در بین نوجوانان و جوانان (25-15 سال) شهر تهران، مجله جهانی رسانه، 2 پیاپی 4، 54-69.
18- منطقی م (1387). راهنماي والدین در استفاده فرزندان از فن آوري ارتباطی جدید، بازي هاي ویدیویی، رایانه اي تهران: انتشارات عابد.
19- مهمان پذیر پ، رضائیان ح (1392). نقش خودکارآمدی تحصیلی و ابعاد اهمال کاری تحصیلی در پیش بینی میزان وابستگی به اینترنت. مجله جهانی رسانه، 2(16)، 8، 22-1.
20- میلانی فر ب (1382). بهداشت روانی (ویرایش سوم). تهران: قومس.-نوری زین بالسادات 1386، اعتیاد به اینترنت، تهران، انتشارات پرتو خورشید.
21- ناستی زاده ن (1389). بررسی ارتباط سلامت عمومی با اعتیاد به اینترنت، مجله طبیب شرق، 63 – 57، (1)11.
منابع انگلیسی
- Alavi, S., Jannatifard, F., Maracy, M. R., Eslami, M., Rezapour, H., &Najafi, M. (2009). The psychometric properties of young internet addiction test (IAT) in students internet users of Isfahan universities. Final report of research design. No 287149. Vice chancellery for research, Isfahan University of Medical Sciences.
- Amichai-Hamburger, Y., & Ben-Artzie, E. (2003). Loneliness and internet use. Computers in Human Behavior, 19(1), 71-80.
- Biggs, S. (2000). Global Village or urban jungle: Culture, self-construal, and the internet. Proceedings of the Media Ecology Association, 1, 28-36.
- Brummett BH, Bareffot JC, Siegler IC, Clapp- Channing NE, Lytle BL, Bosworth HB, Williams RB Jr, Mark DB. (2001) Characteristics of socially isolated patients with coronary artery disease who are at elevated risk for mortality. Psychosis Med 2001; 63: 267-727.
- Bullen, P. &Harre, N. (2000). The Internet: Its Effects on fatety and behaviour Implications for Adolescents,Department of Psychology, University of Auckland, November.
- Bullen, P., & Harré, N. (2000). The internet: Its effects on fatety and behavior. journal of Internet Addiction, 21, 3, 25-33.
- Byun,S., Ruffini, C., Mills, J. E., Douglas, A. C., Niang, M., Stepchenkova, S., Lee, S. K., Loutfi, J., Lee, J.-K., Atallah, M., & Blanton, M. (2009). Internet Addiction: Metasynthesis of 1996-2006 quantitative research. Cyberpsychology& Behavior, 12, 2.
- Cao F, Su L, Lin T, Gao X. (2007). The Relationship between impulsivity and Internet addiction in a sample of Chinese dolesdents. Eur Psychiatry. Aug; 22:466-471.
- Chak, K., & Leung, L. (2004). Shyness and locus of control as predictors of Internet addiction and Internet use. CyberPsychology & Behavior, 7(5), 559-570.
- Chin, H. K., Ju, Y. Y., & Cheng, C. (2006). Tridimentional personality of adolescents with internet addiction and substance use experience. Canadian Journal of Psychiatry, 51(14), 887-94.
- Fallah Mehneh, T. (2007). Disorder of internet addiction. PSI. 1:26-31.
- Fan Chen, Y. (2004). The Ralationship mobile phone use to addiction and depression American college study. Mobile Communication and Social Change, 10, 344-352.
- Favaretto G, Morandin I, Gava M, Binotto f (2007). Internet and psychopathology: an analysis of the use of the Web by 1075 students at secondary school. Epidemiol psichiatrSoc, 13(4):249-54.
- Ferris, J. R. (2002). Internet addiction disorder: Cases, symptoms, and consequences. Retrieved from http://www.antidrug.health. am/ news/ english/ addiction 2292.
- Gambor, A., & Vas, L. (2008). A nation-and gendered-based study about their relationship between the big five and motives for internet use, a Hungarian and Israeli comparison. Theory Science, 38(4), 1527-5558.
- Gonzalez, N. A. (2008). Internet addiction disorder and it’s relation to impulse control. MA. Dissertation. USA: Texas University, College of Psychology, 6-25.
- Hardie, E., & Tee, M. Y. (2007). Excessive internet use: The role of personality, loneliness and social support networks in internet addiction, Australian Journal of Emerging Technologies and Society, 5(1), 34-47.
- Hassanzadeh, R., Beydokhti, A., & Danesh Zadeh, F. (2012). The prevalence of implications for adolescents. Department of Psychology, University of internet addiction among university students: A general or specific problem?. Journal of Basic And applied Scientific Research, 2(5), 5264-5271.
- Kadison, R., & Digeronimo, T. F. (2004). College of the overwhelmed: The compos mental health crisis and what to do a bout. San Francisco: Jossey- Bass.
- Kim, J. H., Lou, C. H., Cheuk K. K., Kan P., Hui, H., & Griffiths, S. M. (2009. (Predictors of heavy internet use and associations with health-promoting and health risk behavior among Hong Kong university students. Journal of Adolescence, May, 10, 10-16.
- Kim, K. & Ryu, E. & Chon, M. Y. & Yeun, E. J. & Choi, S. Y. & Seo, J. S. & et al. (2006). Internet addiction in Korean adolescents and its relation to depression and suicidal indeation: A questionnaire survey. Int J Nurs Stud, 43(2),185-92.
- Kraut, R., Kiesler. S., Boneva. B. (2002). The Internet paradox revisited. Journal of Social Issues, 58, 49-74.
- Kubey, R. W., Lavin, M. J., & Barrows, J. R. (2001). Internet use and collegiate academic performance decrements: Early findings. Journal of Communication, (2) 15, 366–382.
- Lim, Jin- Souk and et al. (2004), A Learning System for Internet Addiction Prevention, Proceedings of the IEEE International Conference on Advanced Learning Technologies ICALT’04.
- Morrison, C. M., & Gore, H. (2010). The Relationship between Excessive internet use and Depression: A questionnaire-based study of 1.319 Young People and Adults. Psychopathology, 43, 121-126.
- Prto, M. (2011). Problem solving, self- efficacy, and mental health in adolescents: Assessing the mediating role of assertiveness. Procedia – Social and Behavioral Sciences 30, 644 – 648.
- Rohall, D. E., Cotton S. R. & Morgan, C. (2002). Internet use and the self concept: Linking specific uses to global self-stem. Current Research in Social Psychology, 8 (1), 1–19.
- Samson, J. & Keen, B. (2005). Internet Addiction. Retrieved from http://www. islamonline.net/English/Science/2005/11/article04.shtm l.
- Sanders, Ch. E., Tiffany, M. D. & Kaplan, M. (2000). The Relationship of internet use to depression and social isolation among adolescents. Adolescence, 35, 237-242.
- Seze, A. (2003). The Internet: Addition or Hobby?, Active Karma Ventures Pvt. Ltd.
- Sheehan, K. B. (2002). Of surfing, searching and newshounds: A typology of internet use online sessions. Journal of adverting Research, 42, 62-71.
- Treuer, T., Z. Fabian, &Furedi, J. (2001). Internet addiction associated with features of impulse control disorder: Is it a real psychiatric disorder?. Journal of Affective Disorders, 66, 283.
- Widyanto L., Mc Murran M. (2004).The psychometric properties of the internet addiction test. CyberpsycholBehav, 7(4), 443-450.
- Yen J. Y, Ko C. H, Yen C. F, Wu H. Y, Yand M. J. (2007). The co morbid psychiatric symptoms of internet addiction: attention deficit and hyperactivity disorder (ADHD), depression. Social phobia, and hostility. Department of psychiatry, Kaohsiung Municipal Hsiao- Kang Hospital, Kaohhusiung Medical University, Kaohsiung, Taiwan.
- Yen, J., Koc, Yen C, wuH, Yang M. (2007). The comorbid psychiatric symptoms of Internet addiction: attention deficit and hyperactivity disorder (ADHD), depression, social phobia, and hostility. Journal of Adolesc, 10, 2, 52-67.